Góra Łyżka i Pępówka
Łyżka to szczyt w Beskidzie Wyspowym o wysokości 774 m, niektóre źródła podają też wysokość 807 m). Jest wzniesieniem na wschodnich obrzeżach Beskidu Wyspowego. Przez miejscową ludność często nazywane Wyszką. Znajduje się w paśmie wzgórz oddzielających dolinę Słomki od doliny jej dopływu – potoku Łukowica. W paśmie tym znajdują się kolejno Cisówka (564 m), Pępówka (774 m) i Łyżka, która wznosi się nad miejscowościami Roztoka i Przyszowa w gminie Łukowica.
Na szczycie Łyżki dostrzec jeszcze można resztki murów i ślady fosy będące pozostałościami dawnego zamku w Przyszowej. Szczególnie wyraźnie widać to od wschodniej strony. Według ludowych przekazów w zamczysku tym schowała swoje skarby św. Kinga, która zmuszona była uciekać z klasztoru w Starym Sączu przed najazdem tatarskim. Istnieje legenda, według której św. Kinga opuszczając po najeździe to miejsce zostawiła srebrną łyżkę i stąd pochodzi nazwa szczytu. Według historyków jednak zamczysko to nie ma nic wspólnego ze św. Kingą. Było prawdopodobnie własnością rodu rycerskiego używającego zawołania Jonina lub Janina. Zawołanie to później stało się nazwą ich herbu rodowego.
Przez Łyżkę prowadzą znakowane szlaki turystyczne. Można też na nią wejść nieznakowanymi, łatwymi ścieżkami z miejscowości Przyszowa.
Pępówka to szczyt w południowo-wschodniej części Beskidu Wyspowego, w miejscowościach Łukowica i Roztoka. Przez szczyt przebiega granica między tymi miejscowościami. Od północy Pępówka sąsiaduje z równie wysoką Łyżką, od południowego wschodu z dużo niższą Cisówką (564 m), od wschodu z Bąkowcem (599 m). Od południowego zachodu jej stoki opadają do głębokiej doliny potoku Łukowica oddzielającej Pępówkę od Skiełka. Kilka potoków spływających ze stoków Pępówki uchodzi do potoku Łukowica lub Słomka, obydwa znajdują się w zlewni Dunajca.
Pępówkę porasta las, ale w jej stokach znajduje się wiele polan. Bezleśne i zamieszkane są również zbocza i doliny oddzielające Pępówkę od Łyżki, Skiełka, Bąkowca i częściowo Cisówki. Grzbietem Pępówki prowadzi znakowany szlak turystyczny.
Fot. K. Bańskowski